یا زینب کبری

درس قناعت

?دختر آية اللّه حاج شيخ مرتضي انصاري ( ره ) نقل مي كند :
در ايّام كودكي به مدرسه مي رفتم مرسوم بود بعضي از روزها ناهار دانش آموزان را به مكتب مي آوردند و دسته جمعي همه با هم همراه با معلّم غذا مي خورند .
روزي به مادرم گفتم :
بچّه هاي ديگر از منزل ظرفهاي غذا كه در آن چند نوع خوراك يافت مي شود مي آورند ولي شما براي من قدري نان و تره مي فرستيد و اين باعث شرمندگي مي شود .
مرحوم پدرم صحبت مرا شنيد . با حالت تغيّر گفتند :
از اين پس تنها نان براي او بفرستيد تا نان و تره به دهانش خوش آيد.

?منبع:
نصيحت : شماره 86 ، ص 2 ، 30/3/1373 .

مــــــردگِـــــل‌خـــــــوار

? مردی دچار بیماری گِل خواری بود و چون چشمش به گِل می افتاد، اراده اش سست می شد و شروع به خوردن آن می نمود.
او روزی برای خریدن قند به دکان عطاری رفت. عطار در دکان سنگِ ترازو نداشت و از گِل سرشوی برای وزن کشی استفاده می کرد.

? عطار به مرد گفت: من از گِل به عنوان سنگِ ترازو استفاده می کنم. برای تو مشکلی نیست؟

? مرد گفت: من قند می خواهم و برایم فرق نمی کند از چه چیزی برای وزن کشی استفاده کنی.
در همین هنگام مرد در دل خود می گفت: چه بهتر از این گل! سنگ به چه دردی می خورد برای من گِل از طلا با ارزش تر است. اگر سنگ نداری و گِل به جای آن می گذاری باعث خوشحالی من است.

? عطار به جای سنگ در یک کفه ی ترازو، گِل گذاشت و برای شکستن قند به انتهای مغازه رفت. در همین اثنا، مرد گِل خوار دزدکی شروع به خوردن از گِلی که در کفه ی ترازو بود کرد.
او تند تند می خورد و می ترسید مبادا عطار متوجه ماجرا شود.

? عطار زیرچشمی متوجه ی گل خوردن مشتری شد ولی به روی خودش نیاورد. بلکه به بهانه پیدا کردن تیشه قند شکن، خود را معطل می کرد.

? عطار در دل خود می گفت: تا می توانی از آن گل بخور. چون هر چقدر از آن می دزدی در واقع از خودت می دزدی! تو بخاطر حماقتت می ترسی که من متوجه دزدیت بشوم. در حالیکه من از این می ترسم که تو کمتر گل بخوری! تا می توانی گل بخور. تو فکر می کنی من احمق هستم؟ نه! این طور نیست. بلکه هنگامی که در پایان کار، مقدار قندت را دیدی، خواهی فهمید که چه کسی احمق و چه کسی عاقل است!

? این داستان یکی از حکایت های زیبای مولوی در مثنوی معنوی است.
مولانا با ظرافتی ستودنی گل را به مال دنیا و قند را به بهای واقعی زندگی آدمی تشبیه می کند.
در نظر او آنان که به گمان زرنگ بودن تنها در پی رنگ و لعاب دنیا هستند همانند آن شخص گِل خواری هستند که پی در پی از کفه ی ترازوی خود می دزدند که در عوض از وزن آنچه در مقابل، دریافت می کنند، کاسته میشود.

 رعایت آداب اسلامی در اوج قدرت

روزی امیر_المؤمنین_علی علیه السلام در دوران خلافتش در خارج کوفه با یک نفر ذمی (یهودی یا مسیحی) که در پناه اسلام بود، همراه شدند.

مرد ذمی گفت: بنده خدا کجا می روی؟ امام فرمود: به کوفه. هر دو راه را ادامه دادند تا سر دو راهی رسیدند، هنگامی که ذمی جدا شد و راه خود را پیش گرفت برود، دید که رفیق مسلمانش از راه کوفه نرفت، همراه او می آید.

مرد ذمی گفت: مگر شما نفرمودی به کوفه می روم؟ فرمود: چرا. شما از راه کوفه نرفتی، راه کوفه آن یکی است.

“می دانم ولی پایان خوش رفاقتی آنست که مرد، رفیق راهش را در هنگام جدایی چند قدم بدرقه کند و دستور پیغمبر ما همین است، بدین جهت می خواهم چند گام تو را بدرقه کنم. آنگاه به راه خود بر می گردم.”

ذمی گفت: پیغمبر شما چنین دستور داده؟ امام فرمود: بلی.
“- این که آیین پیغمبر شما با سرعت در جهان پیش رفت کرد و چنین پیروان زیاد پیدا نمود، حتماً به خاطر همین اخلاق بزرگوارانه او بوده است.”

مرد ذمی با امیر المومنین سوی کوفه برگشت هنگامی که شناخت همراه او خلیفه مسلمانان بوده است، مسلمان_شد و اظهار داشت: من شما را گواه می گیرم که پیرو دین و آیین شما می باشم.

? بحار، ج 41، ص 53 و ج 74، ص 157